Εισαγωγή στην Κλινική Ψυχοπαθολογία

Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ. ΕΑΠ

Για την εγγραφή σας δείτε παρακάτω

Οι εγγραφές ξεκίνησαν!

Έχετε τη δυνατότητα να παρακολουθήσετε το μάθημα δωρεάν μόνο έως το τέλος της 1ης Εβδομάδας του μαθήματος. Για να συνεχίσετε την παρακολούθησή σας στο συγκεκριμένο μάθημα χρειάζεται να υποβάλετε την αίτηση λήψης Πιστοποιητικού Επιμόρφωσης από το Κέντρο Επιμόρφωσης και Δια Βίου Μάθησης του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου. Έχετε τη δυνατότητα να υποβάλετε την αίτησή σας επιλέγοντας: "Απόκτηση Πιστοποιητικού" εντός της σελίδας του μαθήματος, αφού κάνετε την εγγραφή σας.

Η υποβολή της αίτησης μπορεί να πραγματοποιηθεί μέχρι τη λήξη της 1ης Εβδομάδας του μαθήματος, δηλαδή μέχρι τις 26 Φεβρουαρίου 2024.

Σχετικά με το μάθημα

Το σεμινάριο αποτελεί μια περιεκτική εισαγωγή στην Κλινική Ψυχοπαθολογία, η οποία αφορά τη συστηματική μελέτη των παθολογικών ψυχολογικών βιωμάτων (γνωστικών, συναισθηματικών και συμπεριφορικών). Η Ψυχοπαθολογία περιλαμβάνει την ακριβή περιγραφή και κατηγοριοποίηση όλων των παθολογικών βιωμάτων που οι ίδιοι οι ασθενείς αποκαλύπτουν στον κλινικό ή αφήνουν να εκδηλωθούν στην εξωτερική συμπεριφορά τους. Βασίζεται στη φαινομενολογική μέθοδο, η οποία εστιάζοντας στα ψυχολογικά βιώματα των ασθενών ("φαινόμενα") προσπαθεί να καταδείξει την καθολική φύση τους. Η καλή γνώση της ψυχοπαθολογίας είναι σημαντική προϋπόθεση για την επιτυχή ολοκλήρωση της κλινικής εξέτασης ατόμων που παρουσιάζουν προβλήματα με την ψυχική τους υγεία.

Το σεμινάριο στοχεύει στην παροχή όλης εκείνης της θεωρητικής γνώσης που είναι απαραίτητη, ώστε οι φοιτητές να μπορούν στο τέλος να επιδείξουν άριστη γνώση των παθολογικών βιωμάτων που μπορεί να εκδηλωθούν σε άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας και να μπορούν να περιγράψουν τις βασικές διαταραχές από τις κυριότερες ψυχικές λειτουργίες (δηλαδή τις διαταραχές της σκέψης, της αντίληψης, του συναισθήματος, των γνωστικών λειτουργιών, των βιολογικών λειτουργιών, όπως οι διαταραχές του ύπνου και της πρόσληψης τροφής, και της ψυχοκινητικότητας). Η παρουσίαση του υλικού γίνεται με πρωτότυπο και διαδραστικό τρόπο ώστε οι συμμετέχοντες να κατανοήσουν πραγματικά την ουσία των παθολογικών ψυχολογικών βιωμάτων και να μην μείνουν μόνο στην θεωρητική γνώση.

Στην αιτιολογία των ψυχικών διαταραχών εμπλέκονται βιολογικοί, ψυχολογικοί και κοινωνικοί παράγοντες. Για το λόγο αυτό στην πρόληψη, διάγνωση και αντιμετώπισή τους συμβάλλουν ειδικοί επιστήμονες από πολλούς κλάδους των ανθρωπιστικών σπουδών, των κοινωνικών επιστημών, της ψυχολογίας και των επιστημών υγείας. Ο κάθε κλάδος φέρνει την δική του οπτική στην πρόληψη και αντιμετώπιση των ψυχικών διαταραχών, αλλά ο ελάχιστος κοινός παρονομαστής είναι η άριστη γνώση της ψυχοπαθολογίας, που διασφαλίζει μια κοινή γλώσσα, συμφωνία ως προς τη σημασία των όρων και δυνατότητα ερευνητικής ή κλινικής συνεργασίας. Ο τελικός λοιπόν στόχος του σεμιναρίου είναι να προσφέρει σε όλες αυτές τις ειδικότητες που εμπλέκονται στις ψυχικές διαταραχές τα κατάλληλα εφόδια ώστε να μπορούν να συμμετάσχουν σε αυτή τη διαδικασία.

Προαπαιτούμενα

Το σεμινάριο μπορούν να το παρακολουθήσουν όλοι, χωρίς να προαπαιτείται μια προηγούμενη γνώση σχετική με τις βιολογικές, ψυχολογικές ή κοινωνικές επιστήμες.

Διδάσκων

Πέτρος Σκαπινάκης

Καθηγητής Ψυχιατρικής, Τμήματος Ιατρικής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Ο Πέτρος Σκαπινάκης είναι απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (MD) και Διδάκτωρ (PhD) Ψυχιατρικής του University of Wales College of Medicine - UK (UWCM) με υποτροφία του Ιδρύματος Ωνάση. Έχει επίσης αποκτήσει Masters στη Δημόσια Υγεία (MPH) από το UWCM. Ειδικεύτηκε στην Κλινική Ψυχιατρική. Σήμερα, είναι Καθηγητής Ψυχιατρικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, στο οποίο υπηρετεί από το 2002 σε διάφορες βαθμίδες. Επίσης έχει συνεργαστεί επί πολλά έτη με το τμήμα Ψυχιατρικής του University of Bristol (UK) και το Τμήμα Ψυχιατρικής του University College London (UCL) ως Senior Research Associate. Έχει δημοσιεύσει πάνω από 100 άρθρα σε έγκυρα διεθνή επιστημονικά περιοδικά τα οποία έχουν λάβει πάνω από 5200 αναφορές (google scholar) με h-index: 41. Στο ερευνητικό του έργο έχει κυρίως ασχοληθεί με την επιδημιολογία των ψυχικών διαταραχών στο γενικό πληθυσμό, την ψυχοπαθολογία, την ερευνητική μεθοδολογία και την τεκμηριωμένη ψυχιατρική πρακτική (βλ. Περισσότερα στο προφίλ του στο Researchgate). Το κλινικό του ενδιαφέρον εκτείνεται σε όλο το φάσμα των ψυχικών διαταραχών.

[Πλήρες βιογραφικό: https://med.uoi.gr/images/meli-dep/cv/skapinakis-cv-en.pdf]).

Ενδεικτικές Δημοσιεύσεις

• Skapinakis P et al. Clarifying the relationship between psychiatric disorders and unexplained chronic fatigue: Results from a community survey in Great Britain. American Journal of Psychiatry 2000; 157:1492-1498

• Skapinakis P et al. Socio-economic position and common mental disorders. Longitudinal study in the general population in the UK. British Journal of Psychiatry 2006; 189:109-17.

• Skapinakis P et al. The association between bullying and early stages of suicidal ideation in late adolescents in Greece. BMC Psychiatry 2011, Feb 8; 11-22.

• Skapinakis P et al. Prevalence and sociodemographic associations of common mental disorders in a nationally representative sample of the general population of Greece. BMC Psychiatry. 2013 Jun 4;13:163.

• Skapinakis P et al. Pharmacological and psychotherapeutic interventions for management of obsessive-compulsive disorder in adults: a systematic review and network meta-analysis. Lancet Psychiatry. 2016 Aug;3(8):730-739.

• Skapinakis P et al. Depression and Its Relationship with Coping Strategies and Illness Perceptions during the COVID-19 Lockdown in Greece: A Cross-Sectional Survey of the Population. Depress Res Treat. 2020.

Ενότητες μαθήματος (διαθέσιμες και σε μορφή pdf εδώ)

Εβδομάδα 1: Εισαγωγή στις ψυχικές διαταραχές και την ψυχοπαθολογία

Ενότητα 1: Οι ψυχικές διαταραχές ως πρόβλημα δημόσιας υγείας
1.1 Ψυχικές Διαταραχές: Πρόβλημα ειδικών ομάδων ή πρόβλημα όλου του πληθυσμού;
1.2 Η μελέτη «Global Burden of Disease»
1.3 Ψυχικές Διαταραχές: Το μέγεθος του προβλήματος στον κόσμο και στην Ελλάδα
1.3.1 Μερικά δεδομένα για τις ψυχικές διαταραχές παγκοσμίως:
1.3.2 Ψυχικές Διαταραχές: Το μέγεθος του προβλήματος στην Ελλάδα
1.4 Ψυχική Υγεία και ειδικοί πληθυσμοί
1.4.1 Ψυχική υγεία στους νέους
1.4.2. Ψυχική υγεία στους ηλικιωμένους

Εβδομάδα 2: Διαταραχές της Σκέψης - Λόγου

Ενότητα 2: Γραφική διεπαφή και διαχείριση αντικειμένων
2.1. Δημιουργία Νέου Project
2.2. H Γραφική Διεπαφή της Unity
2.3. Διαχείριση Τρισδιάστατων Μοντέλων Ι
2.4. Διαχείριση Τρισδιάστατων Μοντέλων ΙΙ
2.5. Σχεδιασμός Εικονικών Κόσμων Ι
2.6. Σχεδιασμός Εικονικών Κόσμων ΙΙ

Εβδομάδα 3: Διαταραχές της Αντίληψης

Ενότητα 9: Διαταραχές της Αντίληψης
9.1 Εισαγωγή στις διαταραχές της Αντίληψης
9.1.1 Μια βασική διάκριση: Αίσθηση vs Αντίληψη
9.1.2 Μια δεύτερη διάκριση: Κατώτερη vs Ανώτερη Απαρτίωση
9.1.3 Ταξινόμηση διαταραχών της Ανώτερης Απαρτίωσης της Αντίληψης
9.2 Ποσοτικές διαταραχές της Αντίληψης
9.3 Ποιοτικές διαταραχές I : Παραισθήσεις (Illusions)
9.3.1 Παρειδώλια
9.4 Δραστηριότητα: Παραισθήσεις
9.5 Ποιοτικές διαταραχές II: Ψευδαισθήσεις (Hallucinations)
9.5.1 Ορισμός Ψευδαισθήσεων
9.5.2 Δομικά χαρακτηριστικά των ψευδαισθήσεων στις πρωτογενείς ψυχικές διαταραχές
9.5.3 Διάκριση μεταξύ ψευδαισθήσεων και ψευδο-ψευδαισθήσεων
9.5.4 Τα εσωτερικά χαρακτηριστικά των ψευδαισθήσεων
9.6 Ταξινόμηση των Ψευδαισθήσεων ανάλογα με την αισθητηριακή τροπικότητα
9.7 Ακουστικές Ψευδαισθήσεις
9.7.1 Ακουστικές Ψευδαισθήσεις χαρακτηριστικές στη σχιζοφρένεια
9.7.2 Ακουστικές Ψευδαισθήσεις χαρακτηριστικές στις διαταραχές της διάθεσης
9.8 Δραστηριότητα: Ακουστικές ψευδαισθήσεις - Βίντεο
9.9 Οπτικές Ψευδαισθήσεις
9.10 Άλλες Ψευδαισθήσεις
9.10.1 Οσφρητικές και Γευστικές Ψευδαισθήσεις
9.10.2 Απτικές, κοιναισθητικές και σπλαγχνικές ψευδαισθήσεις
9.11 Ειδικές μορφές Ψευδαισθήσεων
9.11.1 Υπναγωγικές και Υπνοπομπικές ψευδαισθήσεις
9.11.2 Λειτουργικές ψευδαισθήσεις
9.11.3 Αντανακλαστικές ψευδαισθήσεις
9.11.4 Εξωπεδιακές ψευδαισθήσεις
9.12 Δραστηριότητα: Η νευροβιολογία των Ψευδαισθήσεων

Εβδομάδα 4: Διαταραχές του Συναισθήματος

Ενότητα 10: Διαταραχές του Συναισθήματος
10.1 Θέματα ορολογίας / Διάκριση μεταξύ διάθεσης (mood) και συναισθήματος (affect)
10.2 Θεωρίες για το Συναίσθημα: Το νευροβιολογικό μοντέλο
10.3 Θεωρίες για το Συναίσθημα: Το ψυχολογικό μοντέλο
10.3.1 Η σχέση συναισθημάτων και σκέψεων-ερμηνειών
10.3.2 Η σχέση συναισθημάτων και σωματικών συμπτωμάτων
10.3.3 Η σχέση συναισθημάτων και συμπεριφορών
10.4 Τα εσωτερικά χαρακτηριστικά των συναισθημάτων
10.5 Διάκριση των συναισθημάτων κατά την πολικότητα και το είδος
10.5.1 Οι βασικοί κλάδοι
10.5.2 Δραστηριότητα: Οπτική αναγνώριση των συναισθημάτων
10.6 Διάκριση μεταξύ παθολογικού και φυσιολογικού συναισθήματος
10.6.1 Συνεχείς και ασυνεχείς κατανομές των συμπτωμάτων
10.6.2 Διάκριση με βάση τα ποσοτικά χαρακτηριστικά και την αντιδραστικότητα
10.6.3 Οι συνεχείς κατανομές είναι συχνές σε ιατρικές παθήσεις
10.7 Δραστηριότητα: Ορισμός του παθολογικού καταθλιπτικού και του παθολογικού ευφορικού συναισθήματος
10.8 Το δίπολο του Καταθλιπτικού και Ευφορικού Συναισθήματος
10.9 Το συναίσθημα του Άγχους
10.9.1 Ορισμός του άγχους
10.9.2 Το άγχος ως φυσιολογική εμπειρία
10.9.3 Άγχος και Απόδοση: η καμπύλη Yerkes & Dodson
10.9.4 Fight or Flight (or Freeze)
10.9.5 Τύποι παθολογικού άγχους
10.9.6 Το γνωστικο-συμπεριφορικό μοντέλο του άγχους
10.9.7 Άγχος και ψυχικές διαταραχές
10.10 Ευερεθιστότητα (Irritability)
10.11 Αηδία – Αποστροφή (Disgust)
10.12 Διαταραχές του συναισθήματος κατά το ρυθμό και τη μεταβολή
10.13 Διαταραχές κατά το εύρος διακύμανσης και την προσφορότητα

Εβδομάδα 5: Διαταραχές υπόλοιπων ψυχικών λειτουργιών

Ενότητα 11: Διαταραχές των Βιολογικών Λειτουργιών
11.1 Εισαγωγή στην ενότητα
11.2 Ο Ύπνος
11.2.1 Οι συνέπειες της έλλειψης του ύπνου
11.2.2 Γιατί κοιμόμαστε; Οι λειτουργίες του ύπνου
11.2.3 Τα Ηλεκτροφυσιολογικά στάδια του Ύπνου
11.2.4 Χρονική διάρκεια του ύπνου στον άνθρωπο
11.2.5 Κιρκαδιανοί ρυθμοί και χρονοβιολογία του ύπνου
11.3 Οι διαταραχές του Ύπνου
11.4 Αυπνία
11.4.1 Αυπνία – Επιδημιολογία
11.4.2 Αυπνία – Κλινική σταδιοποίηση
11.4.3 Αλκοόλ και Αυπνία – Μια σημαντική συννοσηρότητα
11.4.4 Διάκριση μεταξύ αυπνίας και μειωμένης ανάγκης για ύπνο στη μανία
11.4.5 Ηλικιωμένοι και αυπνία
11.5 Υπερυπνία
11.6 Άλλες διαταραχές του ύπνου
11.7 Πρόσληψη τροφής και υγρών
11.8 Διαταραχές πρόσληψης τροφής και υγρών
11.8.1 Μείωση της πρόσληψης τροφής ή/και υγρών
11.8.2 Υπάρχει ανορεξία στην Ψυχογενή ανορεξία;
11.8.1 Αύξηση της πρόσληψης τροφής ή/και υγρών
11.9 Αναπαραγωγική – Σεξουαλική λειτουργία
11.9.1 Σεξουαλικές δυσλειτουργίες στις ψυχικές διαταραχές

Ενότητα 12: Διαταραχές των Γνωστικών Λειτουργιών
12.1 Εισαγωγή στην ενότητα
12.2 Διαταραχές της Συνείδησης
12.2.1 Διαταραχές του επιπέδου της συνείδησης
12.2.2 Άλλες διαταραχές της συνείδησης (πλην του επιπέδου)
12.2.3 Αποπροσωποποίηση και Αποπραγματοποίηση
12.3 Διαταραχές του Προσανατολισμού
12.4 Διαταραχές της Προσοχής, της Συγκέντρωσης και της Μνήμης
12.4.1 Ορισμός Προσοχής και Συγκέντρωσης
12.4.2 Δραστηριότητα – Digit span test
12.4.3 Χαρακτηριστικά της Προσοχής
12.4.4 Διαταραχές της Προσοχής
12.4.5 Η μνήμη και οι διαταραχές της
12.5 Η εξέταση των γνωστικών λειτουργιών με το MMSE

Ενότητα 13: Διαταραχές της Βούλησης και της Ψυχοκινητικότητας
13.1 Εισαγωγή στην ενότητα
13.2 Διαταραχές της Βούλησης
13.3 Ποσοτικές Διαταραχές της Ψυχοκινητικότητας
13.4 Ποιοτικές Διαταραχές της Ψυχοκινητικότητας

Οδηγός Σπουδών Προγράμματος

Μπορείτε να δείτε περισσότερες πληροφορίες στον οδηγό σπουδών του προγράμματος.
Δείτε τον οδηγό σπουδών εδώ.

Σε ποιους απευθύνεται

Το σεμινάριο θα φανεί χρήσιμο:

• Σε φοιτητές, αποφοίτους ή μεταπτυχιακούς φοιτητές σχολών του ανθρωπιστικού πεδίου (παιδαγωγικές, φιλολογικές / φιλοσοφικές, νομικές, κοινωνιολογικές, τμήματα ψυχολογίας, δημοσιογραφίας, φυσικής αγωγής, θεατρικών σπουδών, κοινωνικών λειτουργών, κοινωνικής εργασίας).

• Σε φοιτητές, αποφοίτους ή μεταπτυχιακούς φοιτητές γνωστικών πεδίων που σχετίζονται με τις επιστήμες υγείας (βιολογία, ιατρική, φαρμακευτική, τμήματα διατροφής, λογοθεραπεία, εργοθεραπεία, φυσικοθεραπεία, νοσηλευτικές σχολές).

• Σε επαγγελματίες που εργάζονται στα προηγούμενα πεδία και έρχονται σε επαφή με πολύ κόσμο (δημόσιες υπηρεσίες, σώματα ασφαλείας) αλλά και σε εργαζομένους σε δομές ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης, συμπεριλαμβανομένων των προσφυγικών δομών.

• Σε φροντιστές ατόμων που παρουσιάζουν προβλήματα (γονείς, συγγενείς κ.λπ.).

• Σε οποιονδήποτε θα ήθελε να εμβαθύνει και να κατανοήσει την πολυπλοκότητα του ανθρώπινου νου και των διαταραχών του

Τι θα μου προσφέρει το μάθημα

Μετά την ολοκλήρωση του σεμιναρίου οι εκπαιδευόμενοι θα έχουν αποκτήσει:

✔ μια σφαιρική γνώση των ψυχοπαθολογικών συμπτωμάτων που παρατηρούνται, όταν διαταράσσονται οι ανώτερες ψυχικές λειτουργίες

✔ θα μπορούν να ορίσουν τις βασικές κατηγορίες των κυριότερων ψυχιατρικών διαταραχών και των διαγνωστικών τους κριτηρίων

✔ θα μπορούν να περιγράψουν την κλινική εικόνα και τα συμπτώματα που προκύπτουν σε ένα ευρύ φάσμα κλινικών διαταραχών

✔ θα έχουν μια κατανόηση των ιδιαίτερων προβλημάτων που προκύπτουν σε διάφορες ηλικιακές ή κοινωνικές ομάδες

Για τη λήψη πιστοποιητικού απαιτείται

1. Επιτυχής ολοκλήρωση των εργασιών του μαθήματος

Συγκεκριμένα:

✔ Βαθμολογία >= 50% στις ερωτήσεις των Quiz Εβδομάδας

2. Καταβολή σχετικού αντιτίμου

Ενημερωθείτε για το ποσό αυτό από τον πίνακα στο πάνω μέρος αυτής της σελίδας.

Κωδικός Μαθήματος
Clinical_Psy
Έναρξη Μαθήματος
19 Φεβρουαρίου 2024
Ώρες επιμόρφωσης
60 (2.4 ECTS)
Κόστος παρακολούθησης
Δωρεάν
Λήψη Πιστοποιητικού
€200